Ankoraŭ antaŭ la pandemio kreiĝis internacia esplorprojekto pri la kontribuo de la romaa, cigana socio al la eŭropa kulturo. La projekto inkluzivis ankaŭ la ciganan muzikon. Polaflanke partoprenas ĝin muzikologo, doktoro Anna G. Piotrowska el la Jagelona Universitato en Krakovo. Ĉar pro la pandemio la eksterlandaj veturoj estis limigitaj la pola sciencistino koncentriĝis pri la krakovaj tradicioj de la romaa muzikado en la postmilita periodo. Tiucele ŝi kunlaboris kun etnologo Paweł Lechowski. Sekve de ŝiaj esploroj en 2022 aperis ĉe Bloomsbury-eldonejo la anglalingva libro pri ĉi tiu temo. Anna G. Piotrowska kolektis informojn same pri profesiaj muzikistoj kiel ankaŭ amatoraj. Al la unua grupo kalkuliĝas la profesia ensemblo de la romaa muziko ROMA, kun simila karaktero kiel du aliaj vaste konataj polaj ensembloj Mazowsze kaj Śląsk. Al la dua grupo apartenas ciganaj artistoj muzikantaj surstrate. El la krakova medio la plej fama estis Stefan Dymiter „Kororo”, sed laŭ ŝiaj esploroj ĝenerale la tradicio de la surstrata cigana muzikado preskaŭ tutece malaperis. La ĉefa celo de la internacia projekto estis atentigi pri la krea partopreno de romaoj en la eŭropa kulturo, kiuj en maniero aktiva, sed ankaŭ pasiva kiel inspirfonto formis la eŭropan kulturan heredaĵon. Al la plej famaj verkoj inspiritaj de la cigana kulturo apartenas Carmen de Gerorges Bizet kaj Cigana Barono de Johann Strauss.
El la elsendo 05.04.2024. Legas Gabi – 01′ 58″