Quantcast
Channel: Pola Retradio en Esperanto
Viewing all articles
Browse latest Browse all 2433

Sepioj sukcesis pri infana testo rilate kognokapablojn

$
0
0

Scienca kolektivo gvidita de Alexander Schnella el la Kembriĝa Universitato konstatis, ke sepioj havas la kapablon sin kontroli, lerni kaj adaptiĝi. Iliaopinie tiuj kapabloj evoluis en la profundo de la mara mondo ebligante al ili defendi sin kontraŭ rabobestojn. En la periodaĵo „Proceedings of the Royal Society B” estis priskribitaj iliaj esploroj. Evidentiĝis, ke sepioj pretas rezigni pri manĝaĵo, kiu estas por tiel diri „ĉemane”, se ili scias, ke dank’ al atendado ili ricevos veran frandaĵon. Tiu kapablo prokrasti la premiricevon elmontras tiajn kognajn kapablojn kiel planado, kio estas iom surpriza ĉe kapopieduloj.
La ekzamenataj sepioj estis subigitaj al testo, al kiu en la 60-aj jaroj de la pasinta jarcento estis subigitaj infanoj de esploristo el Stanford-Universitato. La infanoj havis la eblecon manĝi tuj iun frandaĵon aŭ iom atendi kaj ricevi multe pli da. Kaze de sepioj temis pri salikokoj. Kompreneble ne eblas persvadi al animalo, ke se ĝi atendos kelkan tempon tiam ĝi estos premiita. Tamen eblis trejni ĝin tiel, ke ĝi komprenu, ke ĝi ricevos pli fajnan manĝaĵon, se ĝi ne tuj formanĝos tion, kio tuj prezentiĝas. En la pasinteco al similaj testoj estis subigitaj iuj primatoj, hundoj kaj korvoj. Pasintjare oni aplikis ilin al sepia officinis. Evidentiĝis, ke tiuspeciaj sepioj kapablis sindeteni de la matena formanĝo de krabo se ili malkovris, ke vespere atendas ilin io multe pli ŝatata, nome saliokoj.
Sciencistoj malkovris, ke ĉiuj sepioj decidis atendi preferatajn frandaĵojn, vivajn salikokojn. La alia parto de la eksperimento celis ekzameni, kiel bone sepioj frontas la lernadon. Oni demonstris al ili du kvadratojn malsamkolorajn. Elekto de ĝusta estis premiata per manĝaĵo. Sepioj lernis adaptiĝi al konkretaj situacioj. Sciencistoj ne kapablis ekspliki kiel formiĝis tiuj kapabloj de animaloj vivantaj en la marprofundo. Iliaopinie tio tamen povas ligiĝi kun ilia maniero serĉi nutraĵon. Tiuj bestoj vivas kamuflite, ili moviĝas nur kiam venas vortempo, sed tio liĝas kun la atakrisko flanke de rabobesto. Eblas do, ke prokrastita manĝopremio elformigis kiel flankrezulto. Sepioj ellernis atendi nutraĵon pli altkvalitan.

El la elsendo 16.03.2021. Legas Maciek kaj Barbara – 2′ 54″


Viewing all articles
Browse latest Browse all 2433